مرکز آموزشی درمانی فیروزگر

بيماري انسداد مزمن ريوي گروهي از بيماري هاي ريوي مي باشد که در آن جريان هوايي که شما تنفس مي کنيد به خصوص در بازدم دچار محدوديت و کاهش سرعت مي شود. همراه با آن ممکن است يک واکنش التهابي غير طبيعي در پاسخ به ذرات مضر و گازها هم وجود داشته باشد.اين بيماري در هر دو جنس زن ومرد ديده مي شود و معمولا در سنين ميانسالي علايم بيماري ظاهر مي شودو با افزايش سن شيوع آن بيشتر مي شود.
اشکال عمده بيماري
1. آمفيزم : حالتي است که تجمع بيش از حد هوا در قسمت هاي انتهايي نايژک ها باعث اختلال در تبادل گازي مي شود و علت آن تخريب جدار حبابچه ها ي مبادله کننده هوا است.
2. برونشيت مزمن: بيماري مربوط به راه هاي هوايي مي باشد که به صورت سرفه همراه باخلط که حداقل به مدت سه ماه در يک سال و 2 سال پشت سر هم اتفاق مي افتد.
لازم است هوا به ريه ها وارد و از آنها خارج شود . اين نياز را بدن ما برآورده مي کند اما زماني که جريان هوا در ريه ها به خصوص هنگام بازدم مسدود و محدود شود هواي کهنه در داحل ريه ها حبس مي شود و عضلات تنفس براي تهيه اکسيژن کافي ناچارند حتي در هنگام استراحت سخت تر و بيشتر کار کنند و ريه را بيشتر باز و بسته کنند.
مهمترين عواملي که باعث بيماري انسدادي مزمن ريوي هستند شامل موارد زير مي باشد:
1. مصرف سيگارکه علت 80 تا 90درصد موارد بيماري مي باشد.
2 . آلودگي هاي محيط زندگي
3. مسائل شغلي
4. سابقه قبلي مصرف سيگار
علايم باليني
سرفه ، توليد خلط ، تنگي نفس ، تنفس هاي تند وکوتاه.تنگي نفس در حين غذاخوردن هم ممکن است ايجاد شود .کار اضافه تنفسي باعث کاهش وزن بيمار مي شود.اين علايم بايد جدي گرفته شود و سريعا به پزشک مراجعه شود.توجه داشته باشيد که اين بيماري بر فعاليت هاي روزانه شما تاثير مي گذارد و فعاليت هاي شما را کم مي کند.


روش هاي تشخيص بيماري
1.تاريخچه و شرح حال بيمار
2. عکس قفسه سينه
3. سي تي اسکن از ريه ها
4.آزمايشات خوني مانند اندازه گيري گاز خون شرياني
7. تست هاي عملکرد ريه مانند اسپيرومتري
درمان شما
زياني که از اين بيماري به شما مي رسد قابل پيش بيني نمي باشد و درمان قطعي وجود ندارد . براي رهايي و کنترل کردن بيماري بايد درمان خود را حتي زماني که احساس بهبودي مي کنيد ادامه داده و تا زماني که پزشک به شما اجازه نداده است درمان خود را قطع نکنيد. به نکات زير توجه کنيد:
• ترک سيگار موثرترين اقدام براي پيشگيري و کند کردن سير بيماري است .ترک سيگار و مصرف اکسيژن که به تجويز پزشک صورت مي گيرد طول عمر شما را زيادتر خواهد کرد.
• فعاليت مناسب : فعاليت هاي خود را به تدريج شروع کنيد و هنگامي که احساس خستگي يا تنگي نفس مي کنيد استراحت کنيد.براي راه رفتن در جهت استفاده بهتر از عضلات تنفسي از واکر يا عصا استفاده کنيد.حتي الامکان استحمام کوتاه مدت و نشسته داشته باشيد تا کمترين نياز را به بالا بردن دست ها داشته باشيد.
• وزن مناسب داشته باشيد . اگر اضافه وزن داريد وزن خود را کم کنيد.
• رژيم غذايي مناسب داشته باشيد .اگر وزن زيادي از دست داده ايد غذاي پرکالري دريافت کنيد.
• مايعات بنوشيد.نوشيدن مايعات باعث رقيق شدن خلط و ترشحات مي شود و تخليه ترشحات به راحتي صورت مي گيرد.سرفه موثر نيز خود باعث تخليه ترشحات مي شود.
• استرس و اضطراب خود را کنترل کنيد. چون موقعيت هاي تنش زا مي تواند دوره هاي سرفه را افزايش دهد.
• داروهايتان مثل : اسپري ها ، آنتي بيوتيک ها و داروهاي خوراکي نظير کورتيکواستروئيد ها را مطابق آنچه پزشک دستور داده استفاده کنيد.
• اکسيژن درماني : اکسيژن را به مقدار توصيه شده که معمولا 2 - 1 ليتر در دقيقه مي باشد دريافت کنيد. از اکسيژن با غلظت بالا اجتناب کنيد زيرا در اين بيماري کاهش فشار اکسيژن خود محرک تنفس شما مي باشد. بنابراين تجويزمقدار زياد اکسيژن باعث حذف اين محرک مي شود در نتيجه گاز دي اکسيد کربن در خون بالا رفته و باعث اسيدوز تنفسي شما مي شود و اين حالت خود را با خواب آلود بودن نشان مي دهد.
• واکسيناسيون پنوموواکس و آنفلوانزا را انجام دهيد.
• مراجعات دوره اي منظم به درمانگاه ريه داشته باشيد.
آموزش تنفس با لب هاي غنچه
نوعي تنفس است که:
باعث مي شود راه هاي هوايي انتهايي روي هم نيفتند ، بازدم را طولاني مي کندو باعث دفع دي اکسيد کربن بيشتر مي شود.همچنين بر شدت و عمق تنفس تاثير مي گذارد . روش انجام آن نيز بدين صورت است که لب هاي خود را غنچه کرده و هواي بازدمي را تا جايي که مي توانيد به بيرون مي دهيد.